Συντάξεις: Πότε πληρώνονται αυξήσεις και αναδρομικά - Ποιοι συνταξιούχοι θα δουν «ζεστό» χρήμα
Με καθυστέρηση 16 μηνών, το πρώτο κύμα πληρωμών έρχεται στα τέλη Ιουνίου με τις συντάξεις του Ιουλίου και αφορά 50.000 νέους συνταξιούχους του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που έχουν συνταξιοδοτηθεί μετά τον Μάιο του 2016 με περισσότερα από 30 έτη ασφάλισης και δεν διατηρούν προσωπική διαφορά.
«Ζεστό» χρήμα στην τσέπη έως και 150 ευρώ
θα δουν όσοι είχαν προσεγγίσει τα 40 χρόνια δουλειάς καθώς στόχος της βελτίωσης της ανταποδοτικότητας των συντάξεων είναι να ενισχυθούν τα κίνητρα για παραμονή στο σύστημα.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, τον Ιούνιο και τον Ιούλιο θα καταβληθούν τα αναδρομικά σε όσους έχουν πάνω από 30 συντάξιμα έτη, σε δύο δόσεις.
«Νέοι» συνταξιούχοι
Ο ΕΦΚΑ θα είναι σε θέση να πληρώσει τις πρώτες αυξήσεις του επανυπολογισμού τον Ιούνιο πρώτα στους συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά το νόμο Κατρούγκαλου, δηλαδή από 13 Μάιου 2016 μέχρι 30 Σεπτεμβρίου 2019 (νέοι συνταξιούχοι με 30 έτη ασφάλισης και άνω).
Ο επανυπολογισμός των συντάξεων τις οποίες αιτήθηκαν οι συνταξιούχοι μετά τις 13 Μαΐου 2021 έχουν «κλειδώσει». Έτσι θα πιστωθούν τα χρήματα στους συνταξιούχους το τελευταίο πενθήμερο του μήνα, οπότε καταβάλλονται οι συντάξεις Ιουνίου.
Υπενθυμίζεται πως οι αυξήσεις των ποσοστών αναπλήρωσης βάσει του νόμου Βρούτση, ισχύουν από τον Οκτώβριο του 2019 και γι αυτό τα αναδρομικά αφορούν στην 20μηνη περίοδο Οκτωβρίου 2019- Μαΐου 2020.
Η αύξηση στα ποσοστά αναπλήρωσης ανέρχεται από 0,56% (28,35% αντί για 27,79% που προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου) για συνταξιούχους που έχουν 31 έτη και φτάνει έως και το 7,21 % (50,01 % αντί για 42,8% που προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου) για συνταξιούχους που είχαν συμπληρώσει 40 έτη κατά τη συνταξιοδότηση.
Οι χωρίς αστερίσκους κερδισμένοι είναι όσοι αποχώρησαν με 30 τουλάχιστον έτη ασφάλισης μετά την 1-1-2019, όπου δεν προβλεπόταν διατήρηση μέρους της προσωπικής διαφοράς από το προηγούμενο νομοθετικό καθεστώς, και συνεπώς λαμβάνουν ολόκληρη την αύξηση .
Για όσους συνταξιούχους έχουν καταθέσει αίτηση για σύνταξη πριν τον Οκτώβριο του 2019, η σύνταξη θα υπολογιστεί με τα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου για το διάστημα έως 30-9-2019 και με τα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Βρούτση για το διάστημα από 1-10-2019 και μετά .
Οι αυξήσεις κυμαίνονται από 4,5 ευρώ για συνταξιούχο που είχε το βασικό μισθό και 31 έτη ασφάλισης έως και 216 ευρώ μεικτά για συνταξιούχο με 3.000 ευρώ μισθό και 40 έτη ασφάλισης.
Για όσους είχαν ακόμα μεγαλύτερες αποδοχές η αύξηση είναι μεγαλύτερη. Η αύξηση είναι συνάρτηση του συντάξιμου μισθού (των αποδοχών βάσει των οποίων υπολογίστηκε η σύνταξη και των ετών ασφάλισης).
Βάσει του άρθρου 6 του ν.4387/2016, οι νέοι συνταξιούχοι που, κατά τη σύγκριση του νέου τρόπου υπολογισμού (Νόμος Κατρούγκαλου) με τον καθεστώς που ίσχυε πριν την εφαρμογή του, είχαν διαφορά στη σύνταξη πάνω από 20%, διατηρούσαν μέρος της αυτής της διαφοράς ως προσωπική διαφορά.
Συγκεκριμένα, εφόσον υπήρχε διαφορά 20%, οι συνταξιούχοι που αποχώρησαν το 2016 διατηρούσαν το ½ της διαφοράς, %, οι συνταξιούχοι που αποχώρησαν το 2016 διατηρούσαν το 1/3 της διαφοράς και οι συνταξιούχοι που αποχώρησαν το 2016 διατηρούσαν το1/4 της διαφοράς.
Στις περιπτώσεις που η αύξηση με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης δεν υπερβαίνει την προσωπική διαφορά ούτε οι συγκεκριμένοι συνταξιούχοι θα δουν πραγματική αύξηση στην σύνταξη τους αλλά μόνο μείωση ή εξάλειψη της προσωπικής διαφοράς.
Εφόσον όμως η αύξηση με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης είναι μεγαλύτερη από το μέρος της προσωπικής διαφοράς που είχαν διατηρήσει, τότε θα λάβουν ως πραγματική αύξηση (χωρίς δοσολόγιο) το ποσό που μετά το συμψηφισμό υπερβαίνει την προσωπική διαφορά.
Παράδειγμα από τον γνωστό δικηγόρο Διονύση Τεμπονέρα:
Συνταξιούχος με μισθό 1.000 ευρώ και 35 έτη ασφάλισης με το προηγούμενο καθεστώς έπαιρνε κύρια σύνταξη 725 ευρώ.
Με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του ν.4670/2020 θα δει αύξηση 36 ευρώ καθώς η κύρια σύνταξή του διαμορφώνεται στα 761 ευρώ. Θα λάβει αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019 (20 μήνες) 720 ευρώ.
Εφόσον ο ίδιος συνταξιούχος κατέθεσε για σύνταξη το 2017 τα αναδρομικά θα καταβληθούν εφάπαξ. Αν ήταν συνταξιούχος προ του νόμου Κατρούγκαλου (ν.4387/2016 ήτοι πριν τις 13.5.2016) τα αναδρομικά θα καταβληθούν σε 5 ετήσιες δόσεις.
«Παλιοί» συνταξιούχοι
Αμέσως μετά την καταβολή των αυξήσεων και των αναδρομικών στους «νέους» συνταξιούχους, θα «τρέξει» ο επανυπολογισμός για τις συντάξεις των «παλιών» συνταξιούχων, δηλαδή εκείνων που βγήκαν στη σύνταξη προ της 13ης Μαίου 2016, με πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Έτσι, με τις συντάξεις Αυγούστου (τέλος Ιουλίου) παλαιοί συνταξιούχοι (συνταξιοδότηση πριν από τον Μάιο του 2016) θα λάβουν αυξήσεις και αναδρομικά σε εφαρμογή του νέου ασφαλιστικού νόμου.
Αυξήσεις στις συντάξεις που θα υπερκαλύψουν και θα μηδενίσουν άμεσα την προσωπική διαφορά, θα έχουν με τον επανυπολογισμό συντάξεων περισσότεροι από 180.000 παλαιοί συνταξιούχοι ΙΚΑ και Tαμείων ΔΕΚΟ-τραπεζών που αποχώρησαν με 30 και άνω έτη ασφάλισης.
Ωστόσο, οι περισσότεροι παλιοί συνταξιούχοι δεν θα πάρουν αυξήσεις στο χέρι αλλά στα... χαρτιά.
Πραγματικές αυξήσεις (στην τσέπη) έως και 150 ευρώ θα δουν όσοι προσεγγίζουν τα 40 χρόνια δουλειάς, καθώς στόχος της βελτίωσης της ανταποδοτικότητας των συντάξεων είναι να ενισχυθούν τα κίνητρα για την παραμονή στο σύστημα για 35 και 40 χρόνια.
Παράδειγμα από τον δικηγόρο κ. Διονύση Τεμπονέρα:
Συνταξιούχος με 35 έτη ασφάλισης, με μέσο όρο συντάξιμων αποδοχών 1.500 ευρώ, η σύνταξή του σήμερα είναι 837,68 ευρώ.
Έχει προσωπική διαφορά 33,44 ευρώ.
Μετά τον επανυπολογισμό η σύνταξη θα ανέλθει σε 887,03 ευρώ.
Για το διάστημα από 10/2019 έως και σήμερα, το ποσό που θα πρέπει να λάβει ανέρχεται σε 3,18 ευρώ Χ 15 μήνες (το 1/5 της διαφοράς από τον 10/2019 έως και τον 12/2020) + 6,36 ευρώ (τα 2/5 της διαφοράς για το έτος 2021) Χ 7 μήνες (από τον 01/2021 έως και τον 07/2021). Συνολικά θα λάβει αναδρομικά 92,22 ευρώ.
Κάθε χρόνο μέχρι το 2024 ο συνταξιούχος θα λαμβάνει 3,18 ευρώ επιπλέον.
Σύμφωνα με τον κ. Τεμπονέρα, έξι κατηγορίες παλαιών συνταξιούχων με περισσότερα από 30 έτη ασφαλιστικό βίο, θα λάβουν αύξηση πάνω από την προσωπική διαφορά που καταγράφεται σήμερα στο εκκαθαριστικό τους
Οι κατηγορίες των «παλιών» συνταξιούχων που θα λάβουν αυξήσεις και αναδρομικά :
- Συνταξιούχοι Δημοσίου με 35 έτη και άνω.
- Συνταξιούχοι ΕΤΑΑ με διπλές συντάξεις (π.χ. ΕΤΑΑ και Δημοσίου).
- Συνταξιούχοι ΙΚΑ και ΤΣΑ με πάνω από 30 έτη.
- Συνταξιούχοι ΔΕΚΟ και τραπεζών που πήραν ήδη αύξηση με τον επανυπολογισμό του 2019 και τώρα θα έχουν νέα αύξηση με τα βελτιωμένα ποσοστά του νέου νόμου.
- Συνταξιούχοι ΝΑΤ με 33 έτη (ναυτικής υπηρεσίας) και άνω.
- Απόστρατοι με 30 και άνω έτη ασφάλισης.
Για ποιους «σβήνει» η προσωπική διαφορά το 2023
Από την 1η Ιανουαρίου 2023, που προβλέπεται το «ξεπάγωμα» των ονομαστικών αποδοχών των συνταξιούχων, η αρνητική προσωπική διαφορά θα αποσβεσθεί πιο γρήγορα, οδηγώντας επίσης πιο γρήγορα σε πραγματικές αυξήσεις στις κύριες συντάξεις και των παλαιών συνταξιούχων.
Όπως ορίζεται με τα ισχύοντα (νόμος Βρούτση), από 01/01/2023 οι αυξήσεις στις συντάξεις θα είναι σε ποσοστό 50% κατά τη μεταβολή του ΑΕΠ και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Αυτό σημαίνει ότι αν το ΑΕΠ αυξηθεί κατά 4% και ο ΔτΚ αυξηθεί κατά 2,5%, τότε η αύξηση στις συντάξεις θα είναι γύρω στο 3%-3,2%.
